Aƒemelãwo Kple Gbemalãwo Nye Suku Blibo
Aƒemelãwo, gbemelãwo, akpɔkplɔwo, klowo kple dawo, ɛ̃, suku bliboe wonye na mí. Nu ka tae? Se nya siawo ɖa, Xɔmefie tsɔa ame na gbefi, Nyi ɖiku medoa ahlɔ̃e ƒe afɔkpa o, Ŋɔŋɔe mevɔna le kpɔ̃ ŋu o. Àkpɔe le lododo siawo me futaa be míesrɔ̃a nu geɖe tso mía xɔlɔ̃ siawo gbɔ.
Ke ènya gbemelã kple aƒemelã siawo ƒomevi siwo gbegbe lia? Àdi be yeanya dawo, klowo, lowo kple akpɔkplɔwo gɔ̃ hã dometɔ aɖewo ƒe ŋkɔwo le Eʋegbe mea? Ne nenemae la, ke wòe zɔ kakaka, èva dze aƒe nyui me.
Gbemelãwo Sɔ Gbɔ Taŋtaŋ
Wogblɔna be ave matsɔamegbɔ la, womeɖea ka le eme o. Vavãe, ehiã be míanya aveawo me nyuie ale be nu siwo le wo me naɖe vi na mí. Gbemelãwo le avewo me taŋtaŋ. Wobu akɔnta be gbemelãwo ƒe hatsotso siwo li la wu miliɔn 8.7. Wò ya bu eŋu kpɔ ko! Ŋutinya tɔxɛ geɖe li míagblɔ tso dzata gã la ƒe gbeɖeɖe va ɖo ahlɔ̃e ƒe duƒuƒu sesĩ dzi ŋuti. Gake míava nɔ wo tsɔm ɖekaɖeka hena nusɔsrɔ̃ tuameɖo blibo tso dzɔdzɔmenu siwo Mawu na mí la ŋu.
Akpɔkplɔwo Kple Dawo Hã Li
Dzakpata be ɖevi aɖe menya ku o, Zɔmelo be yenya bublu hafi, zɔgboviawo tae yezi diŋ, Nu si wɔ klo la, ne abɔbɔe wòwɔ la, goa masusɔ o. Ɛ̃e, lã siawo ƒe nuwɔnawo ŋuti wolé ŋku ɖo kpa lododo siawo. Gake klowo, dawo kple akpɔkplɔ ƒe hamehame nenie li! Woƒe hatsotsowo ade 7,000. Míate ŋu asrɔ̃ nu geɖe tso afi sia hã!
Gbemelãwo Nenɔ Ave Míagblɔ Aƒemelãwo Ƒe Nya
Azɔ na míatrɔ ava aƒe me le aƒemelãwo gbɔ, afi si avu ƒomevi siwo wu 340 kple aƒemelãwo ƒe ƒomevi miliɔn 90 aɖewo hã le. Wowɔa nu geɖe na mí. Ɖewo nye mía ŋuti dzɔlawo, ɖewo nye mía xɔlɔ̃wo abe adadiwo alo asẽviwo ene. Lã siawo katã na be agbea nya nɔna na amegbetɔwo. Kpɔe ɖa be, èfɔ ŋdi aɖe me ko, xevi aɖeke mele xɔxlɔ̃m o, avu aɖeke mewò o, koklo aɖeke meku atɔ o! Nu kae nàwɔ, ɖewohĩ awɔ na wò be anyigbaʋuʋu kple tsunami si dzɔ le Yapan etsɔ Dzove 1, 2024 lae be yeava dze aƒe mí hã. Ne mèkpɔ nyuie o la, àde afɔ du me. Eya ta da akpe na Mawu ɖe aƒemelãwo ta.
Na Míayi Lãwo Ƒe Suku La Dede Dzi
Lã hamehame siawo ɖee fia be Yehowa mewɔ mí be míatsi akogo o. Ɖabi, nuwo li zã míatsɔ anɔ modzaka ɖem, anɔ nu srɔ̃m aganya nu ɖe edzi ahanya zɔzɔ le agbe me. Elabena tɔsisi be ɖe yekpɔ ye léla la, anye ne yemaɖo aga o. Menye ɖuɖu ta koe aƒemelãwo kple lã bubuwo li ɖo o, ele be míasrɔ̃ nu tso wo ŋuti ahalé be na wo.
Eya ta ne ègakpɔ adadi alo gbɔ̃ la, wò susu mègayi wo ɖuɖu ko dzi o. Kpɔe ɖa be nu kae yeate ŋu asrɔ̃ tso wo gbɔ atsɔ akplɔ ye ɖokui hã.
Kpɔ nyati sia hã: Atiwo Kple Woƒe Ŋkɔwo
Akpaviwo Kple Tɔmelãwo Ƒe Ŋkɔwo
Aƒemelãwo Kple Gbemalãwo Nye Suku Blibo
GODZILÃWO ƑE ŊKƆWO | |||
FOTOAWO | EƲEGBE | EŊLISIGBE | FRANSEGBE |
Abei Yelegbeme | Fox | Renard | |
Amegãxi | Loup | Wolf | |
Abladzĩ Ablazĩ | Patas monkey | Singe patas | |
Adɔ̃ | Ground squirrel | Écureuil terrestre roux | |
Adekpui | Viper | Vipère | |
Adi Adzi | Frog | Grenouille | |
Adoglo | Female lizard | Lézarde | |
Adoglotsu Agetsu Anakrara Atakplatsu | Lizard | Lézard | |
Adowɔ | Royal antelope | Antilope naine | |
Adzɔke | Hare | Lièvre | |
Aƒefi | House mouse | Souris domestique | |
Afia fia | Waterbuck | Cobe à croissant | |
Agama Kpɔku | Chameleon | Caméléon | |
Agbali Gbɔ̃li | Serval | Serval | |
Agutɔ Agbaŋɔ Awoe | Bat | Roussette | |
Agbo | Ram | Bélier | |
Ahlɔ̃e | Duiker | Céphalophe | |
Akotsovi | Leaf-Brown Toad | Crapaud-fouisseur | |
Akpɔkplɔ Akotso Akpakpla | Toad | Crapaud | |
Alɔkpayibɔ Fievi | Diana Monkey | Cercopithèque de Diana | |
Alẽ | Sheep | Mouton | |
Alegeli Kisi Botoe Gboloyawoe Agada | Rat | Rat | |
Amakpamui Aŋkpamuida | Green Mamba | Mamba vert | |
Amekese | Chimpanzee | Chimpanzé | |
Anyɔŋɔnɔe Lefielenui Gbadogoe | Potto | Potto | |
Atakpa Klaya | Colobus Monkey | Colobe à manteau blanc | |
Atɔ Atɔe | Shrew mouse | Musaraigne | |
Atiglinyi | Elephant | Éléphant | |
Avegbɔ̃e Avɔgbɔ̃e Avugbɔ̃e | Maxwell’s duiker | Céphalophe de Maxwell | |
Avenyi Trɔme | African Bongo Antelope | Bongo d’Afrique | |
Avoliwɔ | Viper | Vipère | |
Awi Druivi Adri | Fruit bat | Chauve-souris frugivore | |
Awua | Tree Hyrax | Daman des arbres | |
Dadi Todzo Amegbɔnui Amegbɔlẽ Asẽ | Domestic Cat | Chat domestique | |
Dedzitodzo Dedzidadi | Palm Civet | Civette palmiste d’Afrique | |
Di Dzi | Rufous bush mouse | Rat des herbes | |
Dudɔ Gbedadi | Large Forest Genet | Genette tachetée | |
Dudɔ | Bush Genet | Genette du Cap | |
Dzakpata | Black Cobra | Cobra noi | |
Dzata | Lion | Lion | |
Dzɔki | Oribi Oribi antelope | Oribi | |
Dzogolo | African Civet | Civette d’Afrique | |
Ezi Zi | Kob | Kob de Buffon | |
Fa | Egg-eating snakes | Serpent mangeur d’œufs | |
Fakpui | Burrowing Snake | Serpent fouisseur | |
Fɔmizi Alɔgɔ Azui | Rabbit | Lapin | |
Fio Fie | Monkey | Singe | |
Ƒlibo Flibo Ƒli | Spitting Cobra | Cobra cracheur | |
Ƒumeklo | See Turtle | Tortue de mer | |
Gbaxlẽ Gbɔxlɛ̃ Bela | Striped mouse | Souris rayée | |
Gbɔ̃ | Domestic goat | Chèvre domestiqu | |
Gbɔevi | Senegal bush baby | Galago du Sénégal | |
Gbedzro Gbedru | African House Snake | Couleuvre d’Afrique | |
Gbefi | Three-striped Mouse | Souris à trois bandes Hybomys à trois raies | |
Gbeha Hadzẽ | Wild boar | Sanglier | |
Gbetee Agbotoe | Spotted Hyaena | Hyène tachetée | |
Gbevu | Hunting Dog | Chien sauvage | |
Gle Abrodzima | Blanding’s Snake | Couleuvre d’arbre mouchetée | |
Gletsu Gledza | Black Mamba | Mamba noir | |
Gligo Hoteklolo Heteklolo | Aardvark | Oryctérope | |
Ha | Domestic pig | ||
Hadzẽ Hagbenɔ Kplako | Wild boar | Sanglier | |
Hehema Fiesrɔ̃e | White-Nosed Monkey | Cercopithecus nictitans petaurista | |
Hlɔ̃made | African pygmy hedgehog | Hérisson pygmée | |
Kadzidɔe | Side-striped squirrel | Écureuil à flancs rayés | |
Kɔkɔbo | Dwarf Mongoose | Mangouste à queue noire | |
Kɔtɔkɔ Kotoko Dzridza | Porcupine | Porc-épic | |
Kese Kabli | Red Colobus | Colobe bai de Waldron | |
Kese Kabli | Baboon | Babouin | |
Klo | Tortoise | Tortue | |
Kodzoe | Red duiker | Céphalophe rouge | |
Kpɔ̃ | Leopard | Léopard | |
Kponyi | Zebu | Zébu | |
Kposɔ | Camel | Chameau | |
Lãɖisɔ | Zebra | Zèbre | |
Lo Tɔmelo | SlenderSnouted | Crocodile à museau étroit | |
Lohoe Agbloloe | Bosc’s Monitor | Varan des savanes | |
Lu | Western hartebeest | Bubale occidental | |
Luʋuluʋu Luʋuluʋui Luʋuiluʋui | Pangolin | Pangolin | |
Matsimazufia Poplovi | Purple Frog | Grenouille pourpre | |
Nukpui Xɔtsukpli | Great rat cane | Rat des bambous | |
Nyi | Bovine Domestic cattle | Vache | |
Nyo Lale Mamiwata | African Manatee | Lamantin africain | |
Ŋkuli | Lesser Bush Baby | Galago de Demidov | |
Pro Tsatsɔe | Peel’s flying squirrel | Écureuil volant à queue écailleuse | |
Sãde | Gazelle | Gazelle | |
Sãdedzĩ | Red-flanked duiker | Céphalophe à dos roux | |
Sɔ Sɔgidziga | Horse | Cheval | |
Sɔveda | Giraffe | Girafe | |
Sẽ Klatsa Bitsa | Bush buck | Céphalophe de Grimm | |
Sisiblisi | Bear | Ours | |
Tamelo Bamelo | Broad-Fronted Crocodile | Crocodile nain | |
Tɔgbui Nyɔgbɔ Adekpe | Royal Python | Python royal | |
Tɔmeda | Water Snake | Serpent d’eau | |
Tɔmekotso | River Frog | Grenouille de rivière | |
Tɔmenyi | Hippotamus | Hippopotame | |
Tedzi | Donkey | Ane | |
To | Buffalo | Buffle | |
Tomeda | Caecilian | Caécilien | |
Tsimese Tɔmeklatsa | Water chevrotain | Chevrotain aquatique | |
Ʋa | Ground Agama | Agame | |
Ʋɔ | African Python | Python africain | |
Ve | Nile Monitor | Varan du Nil | |
Xɔfie Xɔfia | Brush-tailed porcupine | Porc-épic africain à queue en brosse | |
Xɔmeŋini Xɔmenyatri Xɔŋini | Gecko | Gecko | |
Yevukpli Kplivi Xɔvi | Guinea pig | Cochon d’Inde |